(Lichngaytot.com) Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu sâu hơn về 6 chữ VÀNG chắt lọc từ Kinh Kim Cang, là tinh túy của trí huệ nhà Phật. Đây không chỉ là ba cụm từ, mà là một hành trình trọn vẹn của tâm thức, giúp chúng ta vượt thoát khỏi những khổ đau, phiền não để sống một đời an lạc và hạnh phúc.
var _avlVar=_avlVar||[];_avlVar.push([“7af391dda74e457eb29539a64a2adf44”]);
Kinh Kim Cang, hay còn gọi là Kim Cương Bát Nhã Ba La Mật Đa Kinh, là một trong những bộ kinh quan trọng nhất của Phật giáo Đại thừa.
“Kim Cang” có nghĩa là kim cương, một thứ kim loại cứng rắn nhất, không gì có thể phá hủy. “Bát Nhã” là trí huệ, “Ba La Mật Đa” là đến bờ bên kia. Toàn bộ tên kinh mang ý nghĩa là trí huệ kiên cố, sắc bén như kim cương, có thể cắt đứt mọi vô minh, vọng tưởng, đưa chúng sinh đến bến bờ giác ngộ.
Tuy nhiên, kinh văn dài và sâu sắc, không phải ai cũng có thời gian và đủ duyên để nghiên cứu cặn kẽ. Bởi vậy, một vị thiền sư đã dùng cả đời tu hành, chiêm nghiệm để đúc kết lại thành 6 chữ vô cùng giản dị mà lại chứa đựng toàn bộ tinh thần của kinh: “Nhìn thấu, Buông bỏ và An nhiên”.
Cuộc đời như một cuốn phim chiếu nhanh, thoắt cái đã qua. Cái được mất, hơn thua, yêu ghét… tất cả đều chỉ là những gợn sóng trên mặt biển thời gian. Nếu không kịp thời học cách nhìn nhận, học cách buông bỏ, tâm ta sẽ mãi mãi chìm trong sự xao động, khổ đau.
Sáu chữ này chính là chìa khóa để mở cánh cửa tâm hồn, dẫn lối chúng ta tìm về sự bình yên đích thực.
 |
1. NHÌN THẤU: Trí huệ để thấu hiểu vạn vật là vô thường
Chữ đầu tiên trong sáu chữ vàng là “Nhìn thấu”. Nhìn thấu ở đây không phải là nhìn bằng mắt thịt, mà là nhìn bằng tâm, bằng tuệ giác. Nhìn thấu bản chất của mọi sự vật, hiện tượng trong vũ trụ này.
Kinh Kim Cang dạy rằng:
 | Nhất thiết hữu vi pháp, như mộng, huyễn, bào, ảnh, như lộ diệc như điện, ưng tác như thị quán. Kinh Kim Cang |  |
Tạm dịch: “Tất cả các pháp hữu vi (những sự vật, hiện tượng có sinh, có diệt) đều như mộng, như ảo, như bong bóng, như bóng hình; lại như sương, như tia chớp. Nên quán chiếu chúng như vậy.”
Đức Phật đã dùng những hình ảnh vô cùng gần gũi, quen thuộc để chỉ cho chúng ta thấy bản chất của cuộc đời.
- Như mộng, huyễn, bào, ảnh: Cuộc đời như một giấc mơ, một trò ảo thuật. Giàu sang phú quý, địa vị quyền lực, những mối quan hệ… tất cả đều chỉ là những cảnh tượng trong mơ. Khi tỉnh giấc, chúng ta chẳng thể mang theo bất cứ thứ gì. Bong bóng xà phòng tuy đẹp nhưng chỉ tồn tại trong chốc lát rồi tan biến. Bóng hình trên tường cũng vậy, nó hiện ra khi có ánh sáng nhưng sẽ biến mất khi ánh sáng tắt đi.
arfAsync.push(“knye9xke”);window.googletag=window.googletag||{cmd:[]};googletag.cmd.push(function(){window.uk_delivery_1753515775745=googletag.defineSlot(‘/57976558/Ureka_Supply_lichngaytot.com_Outstream_1x1_060521′,[1,1],’div-gpt-ad-1753515775745-0’).addService(googletag.pubads());googletag.pubads().enableSingleRequest();googletag.enableServices();googletag.display(‘div-gpt-ad-1753515775745-0’);});
googletag.cmd.push(function(){if(googletag.pubads().isInitialLoadDisabled()&&!window.uk_delivery_1753515775745.getResponseInformation()){googletag.pubads().refresh([window.uk_delivery_1753515775745])}});
- Như sương, như tia chớp: Hơi sương trên lá cây buổi sớm, lung linh và tinh khôi, nhưng khi mặt trời lên, nó sẽ tan biến vào hư không. Tia chớp xẹt qua bầu trời đêm, sáng rực nhưng chỉ trong khoảnh khắc. Cuộc sống của chúng ta cũng vậy, dù có huy hoàng đến đâu, nó cũng chỉ là một chặng đường ngắn ngủi, rồi sẽ kết thúc.
Chúng ta đã bao giờ tự hỏi, mình đang bận rộn vì điều gì? Bận rộn kiếm tiền, bận rộn danh vọng, bận rộn lo lắng cho tương lai… nhưng liệu tất cả những điều đó có thật sự trường tồn? Cuộc đời này là một con đường một chiều, mọi thứ đã qua sẽ không bao giờ quay lại. Những kỷ niệm đẹp, những khoảnh khắc hạnh phúc cũng như nỗi buồn, thất bại, tất cả đều chỉ là những dấu ấn thoáng qua.
Lý Bạch, một thi sĩ lừng danh của Trung Quốc, đã từng viết: “Hoa cỏ thời Ngô chôn vùi đường vắng, áo quần thời Tấn hóa thành núi cổ”. Lời thơ ấy như một lời nhắc nhở rằng, mọi thứ trên đời này đều sẽ trở về với cát bụi.
Vậy, nhìn thấu là để làm gì?
Nhìn thấu không phải để bi quan, chán nản mà để chúng ta sống một cách tỉnh thức hơn, trân trọng hơn. Khi hiểu rằng mọi thứ rồi sẽ mất đi, ta sẽ trân trọng từng khoảnh khắc được sống, trân trọng từng giây phút bên cạnh những người thân yêu.
- Hãy dành thêm thời gian cho gia đình, cho cha mẹ, con cháu. Đừng để công việc cuốn đi mà quên mất những giá trị thiêng liêng nhất
- Hãy sống chậm lại để cảm nhận vẻ đẹp của cuộc sống, của thiên nhiên. Một tách trà nóng, một buổi chiều tà, một tiếng chim hót… tất cả đều là những món quà quý giá.
- Hãy trân trọng sức khỏe của bản thân. Sức khỏe là tài sản vô giá mà tiền bạc không thể mua được.
Khi nhìn thấu được quy luật vô thường, chúng ta sẽ thấy những được mất trong cuộc đời chỉ là một phần của dòng chảy tự nhiên. Chúng ta sẽ không còn quá đau khổ khi mất đi một thứ gì đó, cũng không còn quá vui mừng khi đạt được một điều gì đó. Tâm hồn sẽ trở nên thanh thản hơn, bình yên hơn.
Xem thêm: 7 câu mật chú tối cao nhất trong Phật giáo chúng sanh nên nắm rõ
2. BUÔNG BỎ: Hạnh phúc của sự tự do trong tâm hồn
Chữ thứ hai là “Buông bỏ”. “Nhìn thấu” là trí tuệ, thì “Buông bỏ” chính là hành động, là sự thực hành để áp dụng trí tuệ đó vào đời sống.
Kinh Kim Cang có một lời dạy nổi tiếng:
| Ta thường nói với các Tỳ kheo: Pháp của ta giống như chiếc bè. Ngay cả Pháp cũng phải từ bỏ, huống chi là phi Pháp. Kinh Kim Cang | |
Câu chuyện này vô cùng ý nghĩa. Khi đi qua sông, chúng ta cần một chiếc bè. Nhưng khi đã sang đến bờ bên kia, chiếc bè đó đã hoàn thành sứ mệnh của nó. Nếu cứ khư khư ôm lấy chiếc bè, chúng ta sẽ không thể tiếp tục hành trình.
Tương tự, giáo pháp của Phật cũng như chiếc bè, là phương tiện để chúng ta thoát khỏi khổ đau. Nhưng khi đã giác ngộ, chúng ta cũng phải buông bỏ cả giáo pháp, để không bị kẹt lại trong những chấp trước về đúng-sai, hay-dở.
Câu chuyện về người Bà La Môn và hai bông hoa cũng là một ví dụ tuyệt vời về sự buông bỏ. Khi Đức Phật yêu cầu ông buông bỏ, không chỉ là buông bó hoa trong tay, mà còn là buông bỏ sáu trần (sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp), sáu căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý) và sáu thức (nhãn thức, nhĩ thức…), tức là buông bỏ mọi chấp trước của thế gian.
Buông bỏ không phải là từ bỏ tất cả.
Nhiều người lầm tưởng rằng buông bỏ là phải từ bỏ sự nghiệp, từ bỏ gia đình, sống ẩn dật trong chùa chiền. Đó là một cách hiểu sai lệch. Buông bỏ ở đây là buông bỏ những thứ ràng buộc, những gánh nặng trong tâm hồn chúng ta.
- Buông bỏ lòng tham: Tham lam là một trong ba chất độc (tham, sân, si) khiến tâm hồn ta khổ đau. Tham lam tiền bạc, danh vọng, quyền lực… sẽ khiến ta mãi mãi chạy theo những thứ không bao giờ đủ.
- Buông bỏ lòng sân hận: Sân hận là ngọn lửa thiêu đốt chính chúng ta. Ôm giữ thù hận trong lòng chỉ khiến tâm ta thêm nặng nề, mệt mỏi.
- Buông bỏ lòng si mê: Si mê là sự chấp trước vào những điều hư ảo. Chấp trước vào cái tôi, vào những thứ đã qua, vào những nỗi lo lắng về tương lai.
- Buông bỏ không phải là trở thành một người vô cảm, mà là trở nên tự do. Khi ta buông bỏ những gánh nặng, tâm hồn sẽ trở nên nhẹ nhàng, thanh thoát. Ta có thể đối mặt với mọi thứ bằng một thái độ điềm tĩnh, ung dung.
Cùng một câu chuyện cũ, khi tâm ta đã buông bỏ, ta có thể nghe lại mà không còn cảm thấy đau buồn, như thể đang nghe chuyện của một người xa lạ. Cùng một người từng khiến ta hận thù, khi đã buông bỏ, ta có thể mỉm cười và đối diện một cách bình thản.
Buông bỏ chính là chìa khóa để giải phóng bản thân khỏi xiềng xích của khổ đau. Chỉ khi buông bỏ, chúng ta mới có thể tiến về phía trước, sống một cuộc đời trọn vẹn và ý nghĩa hơn.
3. AN NHIÊN: Sống trọn vẹn từng khoảnh khắc hiện tại
Chữ cuối cùng và cũng là mục tiêu cao nhất của hành trình này, đó chính là “An nhiên”. An nhiên là trạng thái tâm hồn bình an, tự tại, không bị ngoại cảnh chi phối.
Kinh Kim Cang dạy:
| Ưng vô sở trụ nhi sinh kỳ tâm. Kinh Kim Cang | |
Tạm dịch: “Không nên bám víu vào bất cứ thứ gì, mà hãy phát khởi tâm của mình.”
Câu nói này là chìa khóa để đạt đến trạng thái an nhiên. Chúng ta không nên để tâm mình “trụ” vào sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp (tức là không để tâm bám víu vào hình dáng, âm thanh, mùi vị, cảm giác, ký ức…), cũng không nên để tâm trụ vào những suy nghĩ, cảm xúc.
Câu chuyện về Lục Tổ Huệ Năng và hai vị sư tranh luận về lá cờ bay là một ví dụ vô cùng kinh điển. Một người nói gió động, một người nói cờ động. Hai vị sư đang tranh luận về ngoại cảnh. Nhưng Huệ Năng đã chỉ ra bản chất của vấn đề: “Không phải gió động, không phải cờ động, mà là tâm các ngươi động!”
Khi tâm chúng ta dao động, bị chi phối bởi ngoại cảnh, chúng ta sẽ không thể tìm thấy sự bình yên. Một lời nói làm ta tức giận, một hành động làm ta phiền lòng, một sự mất mát làm ta đau khổ… tất cả đều là do tâm ta đang “động”. Ngược lại, khi tâm ta tĩnh lặng, ta có thể đối diện với mọi thứ mà không bị xao động.
An nhiên không phải là không làm gì cả.
An nhiên không có nghĩa là ngồi yên một chỗ, không suy nghĩ, không hành động. Trạng thái an nhiên là một trạng thái tâm thức. Chúng ta vẫn làm việc, vẫn chăm sóc gia đình, vẫn tiếp xúc với xã hội, nhưng tâm chúng ta thì hoàn toàn tự tại. Chúng ta làm mọi việc với một tâm thái bình thản, không chấp trước vào kết quả.
Để đạt được sự an nhiên, chúng ta cần làm gì?
- Sống trọn vẹn trong hiện tại: Thay vì lo lắng về tương lai hay hối tiếc về quá khứ, hãy tập trung vào khoảnh khắc hiện tại. Khi ăn, hãy biết mình đang ăn. Khi đi, hãy biết mình đang đi. Cảm nhận trọn vẹn từng khoảnh khắc của cuộc sống.
- Thực hành chánh niệm: Chánh niệm là sự tỉnh thức, là khả năng nhận biết mọi thứ đang diễn ra trong hiện tại mà không phán xét. Khi chánh niệm được thực hành thường xuyên, tâm ta sẽ trở nên vững vàng, không còn bị xao động bởi ngoại cảnh.
- Tâm chính là thế giới: Đức Phật dạy rằng “tâm tịnh thì quốc độ tịnh”. Khi tâm chúng ta thanh tịnh, không còn chướng ngại, thế giới xung quanh ta tự nhiên cũng trở nên trong sạch và tươi đẹp.
6 chữ vàng chắt lọc từ Kinh Kim Cang: “Nhìn thấu, Buông bỏ và An nhiên” là một hành trình tu tập trọn vẹn. Chúng ta bắt đầu bằng việc nhìn thấu bản chất vô thường của cuộc đời. Từ đó, chúng ta sẽ có trí tuệ để buông bỏ những chấp trước, những gánh nặng không cần thiết. Khi đã buông bỏ được, chúng ta sẽ đạt được trạng thái an nhiên tự tại trong tâm hồn.
Đây là một con đường không dễ dàng, nhưng không phải là không thể. Nó đòi hỏi chúng ta phải kiên trì, phải thực hành mỗi ngày. Mỗi lần đối diện với một vấn đề, chúng ta hãy tự hỏi: “Mình đã nhìn thấu chưa? Mình có thể buông bỏ không? Mình đã đủ an nhiên để đối diện chưa?”.
Sống trong một thế giới đầy biến động, những lời dạy này của Kinh Kim Cang chính là kim chỉ nam giúp chúng ta tìm thấy sự bình yên. Hãy cùng nhau thực hành để mỗi ngày trôi qua, chúng ta không chỉ già đi về tuổi tác mà còn trưởng thành hơn trong tâm hồn, sống một đời an lạc và hạnh phúc viên mãn.
Nắm rõ VÔ THƯỜNG, VÔ NGÃ theo triết lý nhà Phật, bạn sẽ bớt đau khổ!
Đạo Phật giải thích về việc Kẻ tàn ác sống thảnh thơi, còn người tốt thì sống khổ sở
Theo lời Đức Phật, người ít TIỀN hãy thử làm điều này, chắc chắc số mệnh sẽ được cải thiện!
