Tại sao chuông chùa phải đánh 108 tiếng
Thường mỗi chùa viện đều có 3 loại chuông: chuông đại hồng, chuông báo chúng và chuông gia trì. Trong đó chuông Đại hồng hay cũng có tên chuông U minh thường điểm 108 tiếng và được thỉnh hai lần trong ngày: Lần đầu hôm và lần vào 4 giờ sáng.
Tên gọi chuông U minh vì theo Phật giáo, tiếng chuông vang lên đến đâu sẽ xóa tan u mê, tăm tối, để tỉnh thức con người tìm cách sửa mình, hướng tới cuộc sống tươi sáng, ý nghĩa hơn. Không ít người đã thừa nhận rằng nhờ có tiếng chuông đã cảnh tỉnh họ bỏ ác làm thiện, tránh xa cái bẫy dấn đến những con đường lầm lạc.
Vậy vì sao chuông chùa phải đánh 108 tiếng? Dường như con số này rất đặc biệt khi có 108 hạt trong chuỗi tràng hạt, 108 anh hùng Lương Sơn bạc trong tác phẩm “Thủy hử”. “Hồng Lâu Mộng” có 108 cây trâm vàng, cũng tượng trưng cho 108 người con gái đẹp. Ở nước ta có 108 bậc cấp lên chùa Bái Đính, 108 bậc cấp lên Trúc Lâm thiền viện Truồi,…
Do đó đánh chuông 108 lần là để tận trừ những phiền não của con người khi họ thức tỉnh, nhận ra lỗi lầm của mình trong công việc hàng ngày nhằm để giữ tâm trong sạch, hướng đến điều tốt lành, có ích cho xã hội.
Các chùa xưa, trước khi thỉnh chuông U minh phải đọc bài kệ gọi là kệ thỉnh chuông U minh. Mỗi tiếng chuông tương ứng với một cái thẻ, mỗi lần đánh xong một tiếng chuông là phải gạt một cái thẻ sang một bên.
Khi nào gạt xong dãy thẻ 108 cái ấy là vừa đúng 108 tiếng cũng tương đồng với cách chúng ta gạt đi phiền nào ra khỏi đầu. Gần đây nhiều chùa không còn giữ được thể thức này mà tối giản chỉ đánh 36 tiếng hay thậm chí đánh theo thời gian 30 phút.
Tiếng chuông phản ánh cái tâm của người đánh
Có lần, vị trụ trì gọi cậu tới sân sau chẻ củi gánh nước, không cần phải đánh chuông nữa. Tiểu hòa thượng bất ngờ vì quyết định mới này nên đem thắc mắc của mình để hỏi vị trụ trì:
– Có phải con đã có sai phạm gì như không đánh đúng giờ hay chuông không đủ to không ạ?
– Tiếng chuông của con to đấy nhưng thật trống rỗng, có thể vì con không thấu đạt việc mình đang làm, không đặt nổi tâm mình trong đó. Tiếng chuông không chỉ báo hiệu giờ làm việc và nghỉ ngơi, điều trọng yếu chính là đánh thức chúng sinh khỏi mê lạc. Tiếng chuông vì thế mà cần có cả sức sống, có độ sâu và sự ngân vàng. Không gửi gắm tâm mình trong đóm không thấy được sự thành kính thì sao có thể đảm nhận chức trách đánh chuông được?”.
– Đó là tiếng chuông của một tiểu hòa thượng mới đến ạ.
Vị hòa thượng già liền hỏi tiểu hòa thượng mới đến:
– Sáng sớm nay con dùng tâm trạng gì để đánh chuông?
(Tổng hợp)