Nếu có cơ hội thăm thú các nơi có để tượng phật trong tư thế ngủ, bạn sẽ thấy chúng có điểm chung là Người nằm nghiêng bên phải, một tay kê đầu, tay kia duỗi thẳng dọc thân.
Chắc bạn sẽ tò mò không biết vì sao tư thế ngủ của Đức Phật lại như vậy, có vẻ như chúng không tự nhiên như cách chúng ta có thể nằm ngủ với đủ tư thế khác nhau khi đi ngủ.
Ý nghĩa về tư thế ngủ của Đức Phật
Trong Luật tạng Phật giáo, đức Phật dạy các đệ tử nên chọn thế ngủ bên phải mà không được ngủ với các tư thế khác. “Ngọa tu hữu hiếp, danh cát tường thụy, bất đắc ngưỡng ngọa, phúc ngọa, cập tả hiếp ngọa.” (Nằm phải nằm nghiêng hông bên phải gọi là ngủ “kiết tường”. Chẳng đặng nằm ngữa, nằm sấp, cùng nằm hông bên trái.)
Một thời, Thế Tôn trú ở Kosambi, tại khu vườn Ghosita, dạy các Tỳ kheo:
Những người tu hành nên nằm như “Sư tử vương” xuôi thân nghiêng bên phải sát chiếu chồng hai chân, ngậm miệng tay bên phải gối đầu, duỗi tay bên trái để xuôi mình, tâm tưởng nghỉ nhớ, chớ quên niệm huệ.
1. Nằm ngửa
Theo góc nhìn khoa học: Tư thế nằm ngửa để hai chân duỗi thẳng dễ gây ra áp lực lên các cơ, khớp xương, dây chẳng ở lưng và cổ, dễ gây ra chứng đau lưng.
Người lớn tuổi, béo phì nếu nằm ngữa dễ gây ngáy. Tuy nhiên, tư thế này tốt cho trẻ nhỏ, người bị cao huyết áp, tai biến mạch máu não vì rất có lợi cho tuần hoàn máu não và cơ thể.
2. Nằm sấp
Theo góc nhìn khoa học, tư thế này, ngực sẽ bị ép vào, tim, phổi, các nội tạng cũng bị ảnh hưởng dễ gặp ác mộng hơn.
Do nằm sấp thì đầu sẽ phải nghiêng sang trái hoặc phải. Điều này ảnh hưởng tới sự lưu thông máu ở da mặt khiến da bị lão hóa nhanh, da cổ cũng bị nhăn do nghiêng đầu sang một bên. Bạn cũng dễ bị vẹo cổ, đau gáy, chảy nước miếng…
3. Nằm nghiêng trái
Theo góc nhìn khoa học, tư thế này gây hại cho tim và nội tạng, vì tim nằm bên trái của lồng ngực, đầu ra của ruột non thông với ruột già đều nằm ở phía bên trái.
Người thường xuyên ngủ tư thế này dễ mắc các bệnh lý liên quan tới dạ dày hoặc làm bệnh về tim và dạ dày nặng hơn. Nếu ai bị sỏi mật thì không nên chọn tư thế này vì sỏi sẽ bịt cuống mật gây đau đớn.
4. Nằm nghiêng bên phải
Nằm nghiêng bên phải, hai chân gác lên nhau như sư tử là tư thế hội đủ oai nghi, một trong những tế hạnh của người tu, cũng chính là cách nằm của Đức Phật: Đây là tư thế nằm cát tường, tạo ra sự yên lành, an ổn cho thân thể và nhất là tâm luôn đạt được sự thức tỉnh.
Đây là cách nhanh chóng xóa tan mệt mỏi và giúp bạn phục hồi được sức khỏe sau giấc ngủ ngon. Ngoài ra, tư thế này còn giúp cột sống được kéo giãn, giảm áp lực do sức nặng từ phần trên cơ thể đè lên.
Đức Phật trả lời về tư thế ngủ của mình
Tâm trí của chúng ta vẫn thức khi ta ngủ, chỉ có cơ thể là hoàn toàn nghỉ ngơi mà thôi. Con không thể nằm im với một tư thế vì tâm vẫn đang bất an, hơn nữa chính con cũng đang đi tìm tư thế thích hợp cho mình.