Cõi ngạ quỷ nằm trong sáu cõi luân hồi mà Đức Phật đã dạy: Trời, A-tu-la, người, súc sinh, ngạ quỷ và địa ngục.
1. Tại sao chúng ta không nhìn thấy cõi ngạ quỷ?
Chúng ta đang ở cõi người với những sự giới hạn nhất định về khả năng quan sát cũng như hiểu biết của mình nên không thể nào hiểu rõ các cõi còn lại. Lý do vì sao chúng ta không nhìn thấy được cõi ngạ quỷ cũng là vì những hạn chế này.
Thực tế là không phải cái gì cũng có tính hữu hình, nắm thấy hay sờ thấy ngay được cho dù nó có tồn tại. Ngay cả như âm thanh chúng ta nghe, sóng TV, sóng điện thoại, ta không nhìn thấy nhưng chúng vẫn tồn tại song hành trong cuộc sống cuẩ chúng ta.
Tuy chúng ta không thể nhìn thấy nhưng cũng không thể phủ nhận là ngạ quỷ không có thật. Trong một số trường hợp chẳng hạn như khi chúng ta thấy chó nhìn vào không khí rồi sủa dữ dội, có thể loài chó đã nhìn thấy, cảm nhận thấy thứ mà mắt thường của con người không thấy được.
Để nhìn thấy được cõi ngạ quỷ còn phụ thuộc và duyên và căn cơ của từng người. Ta không có thể giúp được gì cho họ thì họ cũng không hiện ra cho chúng ta thấy làm gì.
 |
2. Hình dáng của ngạ quỷ
Những chúng sinh ở cõi ngạ quỷ có nhiều hình dáng khác nhau và đều trông khá đáng sợ. Tuy nhiên, điểm chung của phần lớn chúng sẽ có chân tay nhỏ, bụng to và dài, cái cổ hẹp cùng với làn da đang thối rữa.
Ngạ quỷ được cho là thường có hai nơi sống. Thứ nhất là cõi Diêm La của chúng, thứ hai là cõi Ta Bà. Ở dương gian, chúng sống ở các bãi rác hoặc hoang mạc, cũng có thể ở các nơi khác tùy vào nghiệp quá khứ của họ.
3. Thời gian làm quỷ vô cùng dài và đau khổ
Trong kinh Phật có kể câu chuyện khi tôn giả Xá Lợi Phất đi khất thực thấy một con quỷ con đang khóc thì Ngài biết là nó đang đói, đợi quỷ mẹ lấy thức ăn máu mủ từ bệnh viện về cho nó.
Xá Lợi Phất mới hỏi quỷ mẹ rằng đã bị đọa làm ngạ quỷ bao lâu rồi thì ngạ quỷ mẹ đáp rằng: Con không nhớ bao nhiêu năm nữa nhưng con chỉ biết cái thành phố này đã 7 lần thành, hoại rồi thì con vẫn làm ngạ quỷ.
Tôn giả Mục Kiền Liên cũng đã thấy quỷ sau khi biết dùng thiên nhãn thông, lúc này Đức Phật mới giảng giải cho môn đệ biết rằng Ngài cũng từng thấy, và Ngài còn cho biết phần nhiều các thứ ngạ quỷ này đều còn sót quả của cảnh địa ngục phải tái sanh làm quỷ thật lâu đời, phải chịu khổ sở đói khát nhiều kiếp có khi đến 10 kiếp hoặc 100 kiếp hoặc 500 kiếp. Quỷ chỉ thoát khỏi được những cảnh khổ này khi mà hết quả hoặc có thân nhân làm phước đến chư Tăng, rồi hồi hướng quả lành tùy theo nghiệp nặng nhẹ, mới có thể được siêu sanh về cõi tốt lành hơn.
4. Thức ăn, quần áo của ngạ quỷ
Nhiều loại quỷ cùng tồn tại và mỗi loài có một hình thức sinh hoạt của loài đó thì loài ngạ quỷ cũng tùy theo nghiệp của mình. Có loại quỷ ăn hương ăn hoa, có loại ăn mùi, có loại ăn tinh khí và có những loại ăn những thứ dơ bẩn nhất như phân, ăn nước tiểu, ăn đờm dãi… tất cả đều do ác nghiệp trước đây của chúng quyết định.
Chẳng hạn như một người đang ăn uống rất ngon thì họ có những rung động, khoái lạc mà loài ma quỷ cũng cũng tìm cách hưởng thụ theo tư tưởng này. Những loài ma dục tình thì quanh quẩn những nơi có nhiều dục vụng như “lầu xanh” để rung động theo những khoái lạc của người chốn đó và đôi khi tìm cách ảnh hưởng họ.
Cũng giống như thức ăn, quần áo mà ngạ quỷ cũng sẽ mặc khác nhau tùy thuộc mỗi loài. Quần áo của chúng rách rưới hay lành lặn hay bất kể hình dáng gì thì cũng đều do duyên nghiệp tạo nên. Áo quần của chúng là do phước biến hiện ra và tùy theo mỗi loài khác nhau nên quần áo hiện ra khác nhau.
 |
5. Nỗi khổ của ngạ quỷ
- Ngoại chướng: Mặt của chúng sinh ở cõi ngạ quỷ luôn trong tình trạng nóng rát và chúng chỉ còn cách lè lưỡi lên để lau mặt. Đôi lúc chúng thấy rát quá nên tìm đến hồ nước để nhúng đầu cho bớt khô rát. Tuy nhiên, nước mà chúng nhìn thấy lại là máu, do đó chúng không thể nào nhúng mặt xuống được, đành phải chịu đau đớn tới cùng cực.
- Nội chướng: Chúng sinh ở cõi này dù nhìn thấy bát cơm, hoa quả nhưng cứ cho vô miệng đều không thể nuốt được, không thể thưởng thức một cách trọn vẹn.
- Vô chướng: Có những thứ quỷ nhìn thấy trước mắt mình, cảm nhận hiện hữu rõ ràng nhưng sau đó lại bị đốt cháy thành tro bụi, không thể sở hữu được, sử dụng được.
6. Chúng chỉ được nhận phước báu của người
Muốn nhanh chóng thoát khỏi cuộc sống khổ cực, chúng sinh ở cõi này chỉ còn cách phải tu tập, làm nhiều việc thiện thì mới có cơ hội giải thoát và có cuộc sống vui vẻ về sau. Tuy nhiên chúng mang thân quỷ vô cùng đáng sợ nên nếu chúng hiện ra để giúp người thì càng làm người khác sợ hơn, nhìn chung loài quỷ rất khó tạo ra phước cho chính mình, thế nên thời gian làm quỷ càng lâu.
Thế nên quỷ chỉ nhận được phước báu của con người hồi hướng cho chúng. Điều chưa biết về ngạ quỷ đó là chúng khao khát có được chút phước mà người sống dành cho chúng, tuy nhiên vì chúng ta không biết, không quan tâm đến quỷ nên cơ hội này cực kỳ ít ỏi.
Đức Thế Tôn từng khẳng định rằng ngạ quỷ được nuôi dưỡng thân là nhờ vào vật chúng ta cúng dường Tam Bảo. Giống như tất cả dòng sông chảy xuống đổ đầy sẽ tạo thành đại dương, nếu con người bố thí, cúng dường Tam Bảo, làm các việc phước báu hồi hướng đến hương linh ở ngã quỷ thì các chúng mới mong được thọ hưởng no đủ.
7. Ngạ quỷ có làm hại tới con người?
Trong tâm thức của phần đông chúng ta, ngạ quỷ là loài luôn đói khổ, ác độc và xấu xa. Tuy nhiên, không phải ngạ quỷ nào cũng tìm cách hại người. Có những quỷ còn biết tu tập, ngạ quỷ giúp hay hại chúng ta là do duyên phước
Có ngạ quỷ cũng muốn nghe thuyết pháp để tu tập hướng thiện, mong được giải thoát. Pháp thoại từng ghi nhận chuyện quỷ mẹ Phú-na-bà-tẩu muốn nghe Thế Tôn nói pháp Tứ đế, nên dỗ hai con nín khóc cho mẹ nghe pháp khiến cho chúng ta vô cùng xúc động và có nhiều điều phải suy ngẫm.
Trong một số chuyện kể về Đức phật có kể về những lần các ngạ quỷ xung quanh khu rừng cũng chăm chú lắng nghe, học pháp và tu tập. Ngày nay mỗi khi tụng kinh, chúng ta phải quán niệm ngoài việc tu tập của tự thân cũng là một cách bố thí pháp, vì có nhiều loài đang lắng nghe.
8. Cấp bậc của ngạ quỷ
8.1 Quỷ không của cải
- Quỷ miệng kim là loại quỷ có bụng lớn nên nhu cầu ăn uống rất cao, tuy nhiên miệng của chúng lại nhỏ như lỗ kim. Thế nên dù đồ ăn có để trước mặt thì chúng cũng không thể ăn do miệng quá nhỏ, vậy nên chúng luôn trong tình trạng đói khát.
- Quỷ miệng hôi là loài quỷ mà miệng nó luôn tự bốc mùi hôi thối, dùng cách nào cũng không sạch hết mùi hôi.
- Quỷ miệng đuốc là loài quỷ luôn phun ra những tia lửa nóng rực, thế nên chúng cũng không thể ăn được gì, đồ ăn cho vào liền bị bốc cháy.
8. 2 Quỷ ít của cải
- Quỷ có bướu: là loài quỷ ở cổ bị mọc lên những cục bướu to khiến chúng thường xuyên nhức nhối, đau đớn và nóng rát. Chúng vẫn có thể có đồ ăn thông qua việc tranh cướp.
- Quỷ lông kim: là loài quỷ có lông lá sắc nhọn, nhưng lông này bên trong thì cắm vào nội tạng, còn phần lông bên ngoài thì dễ cắm vào đồng loại của chúng. Quỷ lông kim vẫn ăn được và chúng kiếm đồ ăn bằng việc nhặt đồ bẩn, đồ dư thừa.
- Quỷ lông hôi: là loài quỷ có bộ lông hôi hám, mùi ô uế ngấm vào cả vào xương thịt, phá nát ruột gan. Chính chúng cũng không chịu nổi mùi hôi của mình, thường tìm cách loại bỏ mùi hôi bằng cách nhổ lông, xé nát da thịt. Chúng vẫn có thể tạm qua cơn đói bằng việc nhặt đồ bẩn để ăn.
8. 3 Quỷ nhiều của cải
- Quỷ mong đồ nhổ bỏ thường thu thập đờm, dãi nhổ bỏ hay phần dư của con người để ăn, cho nên cuộc sống khá sung túc. Do đó chúng được xếp vào quỷ có nhiều của cải.
- Quỷ mong cúng tế khi còn sống không làm việc gì xấu nên khi thành quỷ được hưởng sự cúng tế. Chúng thường tìm đến các nhà thờ tìm kiếm đồ cúng tế của con người.
- Quỷ có thế lực có thể hiểu là quỷ vương hay quỷ thần, có nhiều sức mạnh hơn bất cứ loài quỷ nào khác ở phía trên.
