Lời Phật dạy về cách lắng nghe cho A Nan và các đệ tử
Trong kinh Lăng Nghiêm ghi lại cuộc đối thoại của Phật và A Nan khi cảm thấy A Nan đang có sự nghi hoặc về những gì mình thấy, biết. Ngài bảo La Hầu La đánh tiếng chuông, rồi bảo :
 |
Chính ông A Nan và đại chúng đã lầm lẫn cái nghe với cái tiếng tức là không phân biệt rõ ràng cái gì là “căn tánh” và cái gì là “trần cảnh”. Dựa theo A Nan là khi không nghe tiếng thì gọi là không nghe, nhưng nếu suy nghĩ kỷ lại thì nếu thật không nghe thì làm sao biết được tiếng chuông đã dứt.
Áp dụng hạnh lắng nghe của Quán Thế Âm vào đời sống
 |
1. Phải biết bố thí
Bồ tát có nghĩa là người giác ngộ, nhưng giác ngộ từng phần chưa được viên mãn như Phật. Nhưng vì thấy con người vì tâm tham ái của mình mà luân hồi trong khổ đau không dứt ra được, thế nên động lòng thương xót đi vào đời lấy tứ nhiếp pháp để ban vui cứu khổ theo đúng tâm tư nguyện vọng của chúng sinh.
Hầu hết chúng ta không biết bố thí là gì, đó không chỉ là dùng tiền bạc để ban phát nhưng thực ra bố thí chia làm 3 loại chính: Tài thí, Pháp thí, và Vô úy thí, Bồ tát đã áp dụng nhuần nhuyễn những điều này để giúp đỡ chúng sinh.
Ta cũng có thể học hỏi Người để bố thí cho những người xung quanh mình, từ đó cuộc sống của họ sẽ tốt hơn, an vui hơn. Hãy lắng nghe cả niềm đau, nỗi khổ của người thân xung quanh mình, không phải điều gì họ cũng có thể nói ra, bằng sự quan sát, nhạy cảm, ta có thể hiểu được vấn đề mà họ đang gặp phải. Có người chỉ cần một lời khuyên của ta mà có thể thay đổi cả cuộc sống của mình, điều đó thực sự đáng quý hơn ta tưởng.
2. Dùng lời hòa nhã thuyết phục
Hạnh lắng nghe không chỉ đơn giản là tĩnh lặng nghe người khác nói chuyện, kể lể, ta cũng phải biết đưa ra những chỉ dẫn phù hợp sau khi đã hiểu ra vấn đề của người ta.
Theo Bồ tát phải dùng lời ngon ngọt, hòa nhã dịu dàng, nhỏ nhẹ dễ thương. Vì phàm làm người, tâm lý chung là chỉ đón nhận những gì dễ nghe, lọt tai và muốn chống đối, phản ứng mạnh mẽ lại với nói lời cộc cằn thô lỗ.
Vì thế, để ai đó nghe và làm theo những chỉ dẫn của ta, giúp họ tinh tấn hơn thì chính ta cũng phải biết cách dùng ngôn ngữ phù hợp để thuyết phục người khác. Bằng không, ngược lại sẽ dễ làm họ chán ghét, phiền muộn khổ đau.
Ta chỉ có thể thành công trong việc lắng nghe đó là khi khéo dùng lời nói từ ái hiền hòa, nhưng chân thật, gần gũi, thể hiện sự đồng cảm.
3. Làm việc lợi ích cho người
Người ta sau khi được giúp mới cảm thấy gần gũi hơn, nhờ vậy họ mới tin tưởng mình, sau đó họ mới biết suy ngẫm hơn để tìm cách thay đổi lối sống, giúp họ hướng thiện, tin sâu luật nhân quả, dứt ác làm lành.
4. Trở thành đồng sự
Thực tế, Người phải siêng năng giỏi biết nhiều ngành nghề để cùng làm cùng sống với họ, đã hoá thân thành nhiều thành phần trong xã hội, tùy theo nhân duyên mà Bồ tát cứu độ chúng sinh.
Bồ tát sẵn sàng chia sẻ nỗi khổ niềm đau, để làm vơi bớt nỗi đau bất hạnh cho tất cả chúng sinh. Nhờ Bồ tát thấu rõ chân lý cuộc đời nên không thấy mình là kẻ ban ơn, người nhận thí và kẻ thọ ơn, nên bình đẳng kết nối yêu thương, mở rộng tấm lòng không phân biệt người thân hay kẻ thù.
Ta muốn giúp người cũng nên trở thành người đồn sự với họ, cùng làm bạn để hiểu tâm tư, chứ không phải thái độ của kẻ cả mà chỉ dẫn thì chẳng ai chịu lắng nghe ta. Hỗ trợ người khác bằng sự thấu hiểu mới mong họ tự tin chính mình và giúp họ đi theo con đường hướng thượng là luôn chia vui sớt khổ trong thương yêu bình đẳng.
