Càng hiểu Xá lợi là gì chúng ta các tò mò về những đặc điểm đặc trung của Xá lợi vì những tính chất khác lạ và khó giải thích của nó.
– Viên Xá lợi đầu tiên được tìm thấy trong tro cốt của đức Phật Thích Ca Mâu Ni sau khi ngài viên tịch. Tổng số Xá lợi Phật ước tính đến nay có chừng 84.000 viên và được coi là một bảo vật quý giá nhất của Phật giáo.
– Tất cả những gì thuộc về Phật tổ và các vị Thánh tăng như y bát, tóc, móng tay… cũng được xem là xá lợi.
– Khi hỏa thiêu, người bình thường thì chỉ qua độ nóng mấy trăm độ đã biến thành tro nhưng Xá lợi có được mang ra lửa đốt không cháy, chày kim cương đập không nát. Thậm chí qua nhiệt độ 1.000 độ C Xá lợi vẫn không tan chảy.
 |
– Sự hình thành xá lợi được cố gắng giải thích qua phương diện khoa học nhưng giả thuyết sau có vẻ hợp lý hơn: có thể là sự kết hợp của cả ba giả thuyết: ăn chay và ngồi thiền; sỏi bệnh lý; và sự tinh thể hóa xương khi điều kiện hỏa táng phù hợp.
– Tuy nhiên cần nhấn mạnh tính “may rủi” của sự kết hợp này: Đó là một quá trình ngẫu nhiên mà sự xuất hiện tùy thuộc vào nhiều yếu tố đôi khi không kiểm soát được. Có lẽ vì thế mà không phải vị cao tăng nào cũng có Xá lợi.
– Một trong những đặc điểm đặc trung của Xá lợi mang tính tâm linh màu nhiệm: Xá Lợi rất quý, nhưng nếu không biết cách gìn giữ thì Xá Lợi sẽ tự động giã từ mà trở về chốn cũ.
Vì thế, người nào có phước thờ Xá lợi thì Xá lợi sẽ tự lớn lên. Còn người nào vô phước mà thờ Xá lợi thì Xá lợi bay bổng đi nơi khác, mặc dù đang được cất giữ trong tháp.
– Theo các cao tăng: Xá lợi là báu vật biểu trưng như Đức Phật còn tại thế. Nếu chúng ta dùng tâm vô nhiễm, cung kính lễ bái, cúng dường, tán thán thì được phước đức vô lượng, vô biên.
– Phân loại Xá lợi:
Kinh Dục Phật Công Đức chia Xá lợi Phật làm hai loại: 1/ Sinh thân xá lợi (di cốt) và 2/ Pháp thân xá lợi (giáo pháp, giới luật).
Sách Pháp Uyển Châu Lâm phân biệt ba loại xá lợi Phật: 1/ Xương (Cốt xá lợi), màu trắng; 2/ Tóc (Phát xá lợi), màu đen; và 3/ Thịt (Nhục xá lợi), màu đỏ.
 |
– Đặc tính Xá lợi:
1/ Có nhiều màu sắc: trắng, vàng, xanh, lục, hồng…
2/ Có nhiều hình dáng như hình các mảnh xương, hình hạt gạo, hạt đậu…
3/ Các viên xá lợi nhỏ có thể nổi lên mặt nước và có thể thu hút các viên khác nổi lên;
4/ Có thể tăng giảm số lượng;
5/ Có thể thay đổi màu sắc, kích cỡ;
6/ Phần lớn đều nhẹ so với kích cỡ.
– Rất nhiều nơi trên thế giới tôn thờ xá lợi rất cung kính. Có những nước thuê cả máy bay đi rước xá lợi. Có những nhà chùa huy động cả đoàn lớn các quý thầy và phật tử thành kính rước Xá lợi.
– Tác dụng của xá lợi đó là mang lại cho ta sự thanh tịnh. Khi chiêm bái xá lợi, tâm ta sẽ được tịnh hóa rất nhiều vì “mỗi phần nhục thân và xá lợi của các Ngài chứa đựng một năng lực mầu nhiệm có thể làm căn lành tăng trưởng và nghiệp ác giải trừ”.
– Tại Việt Nam, ngôi chùa có nhiều Xá lợi nhất đó là Chùa Viên Đình hay còn tên gọi khác là Tổ Đình Vĩnh Long, ở thôn Kẹo, xã Đông Lỗ, huyện Ứng Hòa, Hà Nội.
Nơi đây có 30 ngọn tháp chứa cả nghìn viên Xá lợi do nhiều trung tâm Phật giáo trên thế giới cúng dường. Tại đây, những hạt ngọc xá lợi ở chùa đã và đang sinh sôi nảy nở, màu sắc cũng càng thêm lấp lánh, phát hào quang rực rỡ.
